Mieszkanie po zmarłym

24.08.2022

Bliska Ci osoba niedawno zmarła? Gdy emocje opadły, nadeszła pora na zastanowienie się co ze spadkiem i pozostawionym przez zmarłą osobę mieszkaniem. Nasze Biuro Nieruchomości przychodzi Ci z pomocą.

Kolaż ze zdjęciami budynków, wnętrz i kluczy od nieruchomości przypiętych do portfela
 

Temat śmierci sam w sobie jest bardzo ciężki. Dodatkowo, gdy stracimy bliską nam osobę, na naszą głowę spada wiele obowiązków i spraw do uregulowania w związku z zaistniałą sytuacją. Gdy zmarła osoba była posiadaczem mieszkania lub je wynajmowała, to co wtedy się z nim dzieje? Czy jako bliska osoba automatycznie stajesz się jego posiadaczem? Jakie jest postępowanie prawne związane z przepisywaniem mieszkania? Co jeśli chodzi o mieszkanie komunalne? Kto tak właściwie może odziedziczyć mieszkanie? Co w momencie braku testamentu? Na te wszystkie pytania nasze Biuro Nieruchomości Milton postara Ci dać odpowiedź.


Jak przepisać mieszkanie po zmarłym rodzicu ?

Mówiąc o przepisywaniu mieszkania po zmarłym rodzicu określamy spadkobierstwo na podstawie testamentu lub zasad z Kodeksu Cywilnego. W przypadku zmarłego rodzica, mimo braku testamentu, zgodnie z ustawą w pierwszej kolejności spadek dzielony jest na współmałżonka i dzieci w równych częściach. Przepisanie mieszkania możliwe jest na drodze sądowej lub notarialnej.

Pisanie ołówkiem w notatniku na białym stole. Obok stoi biała filiżanka i książki
 

Postępowanie prawne przy przepisywaniu mieszkania po zmarłym.

Postępowanie na drodze sądowej...

Postępowanie spadkowe rozpoczyna się poprzez złożenie w sądzie rejonowym stosownego wniosku o nabycie spadku. Taki wniosek może złożyć spadkobierca testamentowy oraz ustawowy.

Drewniany, sędziowski młotek leży na grubej książce na jasnym tle

We wniosku powinny się znaleźć poniższe informacje:

- Imię, nazwisko, miejsce zamieszkania wnioskodawcy;

- Wykaz wszystkich uczestników postępowania;

- Oznaczenie wydziału cywilnego sądu rejonowego;

- Tytuł „wniosek o spadek po…”;

- Dane spadkodawcy.

Do wniosku należy dołączyć testament, skrócony akt zgonu, odpis składanego wniosku (tyle kopii ile spadkobierców), skrócony odpis aktu urodzenia (gdy osoby są niezamężne) oraz skrócony odpis aktu małżeństwa (gdy osoby są zamężne).

Procedura kończy się wraz z wydaniem przez sąd stosownego postanowienia o nabyciu spadku. W momencie braku testamentu całe postępowanie prawne nie różni się.

Postępowanie na drodze notarialnej…

Procedura polega na sporządzeniu aktu notarialnego dotyczącego dziedziczenia mieszkania. Taka droga jest możliwa wtedy, gdy wszyscy spadkobiercy wyrażą pisemną zgodę. Jest to procedura uproszczona, pozwalająca zaoszczędzić czas. Dotyczy ona zarówno spraw o spadek testamentowy jak i ustawowy.


 

Zasady wstąpienia w stosunek najmu przy mieszkaniu komunalnym

W przypadku mieszkań komunalnych zgodnie z prawem nie obowiązuje zasada dziedziczenia ani przepisania mieszkania. Istnieje jednak opcja zmiany najemcy lokalu. W tym przypadku jednak grono osób mogących wstąpić w stosunek najmu jest węższe. Według kodeksu mogą to być osoby tj.:

- Małżonek niebędący współnajemcą lokalu;

- Dzieci najemcy i jego współmałżonka;

- Inne osoby wobec których najemca był zobowiązany do świadczeń alimentacyjnych;

- Osoba, która faktycznie pozostawała we wspólnym pożyciu z najemcą.

Dodatkowo taka osoba musi mieszkać stale z najemcą do chwili jego śmierci.

Wielopiętrowa kamienica z czerwonej cegły i oknami z białymi ramami
 

Co w takim razie z prawami wnuka?

Wnukowie nie należą do osób uprawnionych. Wyjątkiem może być sytuacja gdzie dziadkowie zobowiązani byliby do świadczeń alimentacyjnych, tzn. należałoby wykazać że dana osoba była pod opieką babci/dziadka i ona wypełniała wobec niej obowiązek alimentacyjny, bo rodzice tego nie robili.

Treść Uchwały Sądu Najwyższego z 21 maja 2002 r., III CZP 26/02


 

KTO I NA JAKICH ZASADACH MOŻE ODZIEDZICZYĆ MIESZKANIE PO ZMARŁYM?

Mieszkanie można odziedziczyć na podstawie testamentu lub w momencie jego braku spadkobiercami są osoby na mocy ustawy. Ze względu na pierwszeństwo dziedziczenia ustanowiono 4 grupy spadkobierców:

1) Małżonek i dzieci spadkodawcy, zstępni dziecka w momencie jego niedożycia otwarcia spadku;

2) Małżonek, rodzice spadkodawcy, rodzeństwo i zstępni rodzeństwa, jeżeli nie dożyło momentu otwarcia spadku;

3) Dziadkowie i pasierbowie spadkodawcy oraz zstępni;

4) Gmina ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy lub Skarb Państwa.
 

Klucze w ręce ze skórzanym zegarkiem. W tle rozmyte drzwi wejściowe do nieruchomości

 

SYTUACJA 1

W pierwszej kolejności do spadku powoływane są dzieci oraz małżonek. Dziedziczą oni w równych częściach, lecz część małżonka nie może być mniejsza niż 1/4 całości. W momencie niedożycia dziecka, jego udział spadkowy jest dzielony w równych częściach na jego dzieci. Jak to wygląda w praktyce?

- Umiera osoba i pozostawia męża oraz 4 dzieci. Na podstawie ustawy mąż dziedziczy ¼ spadku, a każde z dzieci 3/16.

 

SYTUACJA 2

W przypadku braku kolejnych potomków zmarłej osoby, czyli dzieci i wnuków, powołani do spadku są małżonek i rodzice (pkt. 2). Udział spadkowy każdego z rodziców wynosi ¼ całości w zbiegu z małżonkiem. Jeżeli nie ma ustalonego ojcostwa, to matka dziedziczy połowę spadku. W przypadku braku małżonka, dzieci oraz jednego z rodziców, spadek przypada rodzeństwu spadkodawcy w równych częściach. Jeżeli któreś z rodzeństwa nie dożyło, wtedy jego część spadku dzielona jest na zstępnych. Jak to wygląda w praktyce?

- Umiera osoba posiadająca męża bez dzieci. Na podstawie ustawy mąż dziedziczy ½ spadku a każdy z rodziców ¼.

- Umiera osoba niebędąca w związku małżeńskim, a także nieposiadająca dzieci. Na podstawie ustawy cały spadek przypada rodzicom w równych częściach.

- Umiera osoba niebędąca w związku małżeńskim, nieposiadająca dzieci. Żyje jej ojciec oraz siostra i brat. Na podstawie ustawy ojciec dziedziczy ½ spadku, a brat z siostrą po ¼.

 

SYTUACJA 3

W przypadku braku małżonka, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa osoby zmarłej cały spadek przypada dziadkom, którzy dziedziczą go w równych częściach. Jeżeli któreś z dziadków zmarło, jego udział spadkowy przypada jego zstępnym. W momencie gdy ich nie ma, to udział spadkowy przypada pozostałym dziadkom w równych częściach.

Przykład:

- Umiera osoba niebędąca w związku małżeńskim, nieposiadająca dzieci. Jej rodzice nie żyją a rodzeństwa nie posiadała. Spadek dziedziczą dziadkowie w wysokości ¼.

- Umiera osoba niebędąca w związku małżeńskim, nieposiadająca dzieci. Jej rodzice nie żyją, a rodzeństwa nie posiadała. Jeden dziadek nie żyje, ale miał dwie córki. Na podstawie ustawy reszta dziadków dziedziczy po ¼ części a 2 córki po 1/8.

SYTUACJA 4

W przypadku braku osób powołanych, według ustawy do dziedziczenia, spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania osoby zmarłej. W momencie gdy takie miejsce znajdowało się za granicą, spadek przypada Skarbowi Państwa.

 

MIESZKANIE W SPADKU - JAK UNIKNĄĆ PROBLEMÓW, GDY NIE MA TESTAMENTU?

Spadek w postaci mieszkania przy braku testamentu niesie za sobą wiele problemów. Jak już wcześniej pisaliśmy zachodzi wtedy podział ustawowy i cała kolejność dziedziczenia jest ściśle określona. W momencie gdy jest jednak kilku spadkobierców i każde z nich dostaje równą część mieszkania, to mogą oni dokonać podziału na 3 sposoby:

- Przyporządkować proporcjonalnie do ich udziałów składnik majątku;

- Zostawić nieruchomość jednej osobie z obowiązkiem spłaty pozostałych;

- Sprzedać nieruchomość i proporcjonalnie podzielić się pieniędzmi.

Czarny napis "Testament" na białej kartce oraz dłoń trzymająca pióro wieczne
 

 

Tak więc w zależności od zaistniałej sytuacji i ilości spadkobierców należy przede wszystkim dogadać się z nimi i ustalić najlepszą opcję dla wszystkich uczestników spadkowych.

Jak widać, proces spadkowy mieszkania może być dość trudny i wymagający posiadania odpowiedniej wiedzy. Mamy nadzieję, że Biuro Nieruchomości Milton przybliżyło Ci ten temat i dało odpowiedź na nękające Cię pytania.

Zapraszamy we Wrocławiu, służymy pomocą.

 

Prawo nieruchomościowe

Ta strona wykorzystuje pliki cookies w celach statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb klientów. Zmiany ustawień dotyczących plików cookie można dokonać w dowolnej chwili modyfikując ustawienia przeglądarki. Korzystanie z tej strony bez zmian ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia.

rozumiem